Bộ Tài chính đã ra Nghị quyết 08/NQ-ĐUBTC về phân công, phân cấp công tác tổ chức, cán bộ và sắp xếp lại tổ chức bộ máy một số đơn vị trực thuộc Bộ Tài Chính.
Theo đó, tại tiểu mục 2.4 Mục 2 của Nghị quyết 08-NQ/ĐUBTC năm 2025 tiếp tục sắp xếp các đơn vị ngành dọc của Bộ Tài chính tại các địa phương sao cho phù hợp với việc tổ chức đơn vị hành chính các cấp, cụ thể:
Đối với cơ quan thống kê, bảo hiểm xã hội (BHXH), dự kiến sắp xếp như sau:
– Sắp xếp lại Chi cục thống kê tỉnh, thành phố và BHXH khu vực sao cho phù hợp với đơn vị hành chính cấp tỉnh. Từ 63 Chi cục thống kê sẽ tổ chức lại thành 34 Thống kê tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, và 35 BHXH khu vực sẽ tổ chức lại thành 34 BHXH tỉnh, thành phố.
Như vậy, cơ cấu tổ chức BHXH cấp huyện sẽ được sắp xếp lại như sau:
- Bỏ BHXH cấp huyện, chuyển đổi thành BHXH cơ sở trực thuộc BHXH tỉnh/thành phố
- Địa điểm nộp hồ sơ rút BHXH 1 lần sau khi bỏ cấp huyện: Người lao động nộp hồ sơ tại cơ sở trực thuộc BHXH tỉnh/thành phố nơi cư trú.
Quy định mới về rút BHXH một lần theo Luật Bảo hiểm xã hội 2024
Căn cứ tại khoản 1 và khoản 2 Điều 70 Luật bảo hiểm xã hội 2024 quy định được hưởng BHXH một lần như sau:
- Đối tượng quy định tại khoản 1 Điều 2 Luật bảo hiểm xã hội 2024 đã chấm dứt tham gia BHXH mà có đề nghị thì được hưởng BHXH một lần nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:
- Đủ tuổi hưởng lương hưu mà chưa đủ 15 năm đóng BHXH.
Trường hợp người lao động không hưởng BHXH một lần thì có thể lựa chọn hưởng trợ cấp hằng tháng theo quy định tại Điều 23 Luật bảo hiểm xã hội 2024;
- Ra nước ngoài để định cư;
- Người đang mắc một trong những bệnh ung thư, bại liệt, xơ gan mất bù, lao nặng, AIDS;
- Người có mức suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên; người khuyết tật đặc biệt nặng;
- Người lao động có thời gian đóng BHXH trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành, sau 12 tháng không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc mà cũng không tham gia BHXH tự nguyện và có thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm;
- Trường hợp quy định tại các điểm d, đ và e khoản 1 Điều 2 Luật bảo hiểm xã hội 2024 khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc mà cũng không tham gia BHXH tự nguyện và không đủ điều kiện để hưởng lương hưu.
- Đối tượng quy định tại khoản 2 Điều 2 Luật bảo hiểm xã hội 2024 đã chấm dứt tham gia BHXH mà có đề nghị thì được hưởng BHXH một lần nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:
- Đủ tuổi hưởng lương hưu mà chưa đủ 15 năm đóng BHXH;
- Người đang mắc một trong những bệnh ung thư, bại liệt, xơ gan mất bù, lao nặng, AIDS;
- Người có mức suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên; người khuyết tật đặc biệt nặng;
- Người lao động đủ điều kiện hưởng lương hưu theo quy định nhưng không tiếp tục cư trú tại Việt Nam;
- Người lao động khi chấm dứt hợp đồng lao động hoặc giấy phép lao động, chứng chỉ hành nghề, giấy phép hành nghề hết hiệu lực mà không được gia hạn.
Như vậy, so với quy định hiện hành tại Luật bảo hiểm xã hội 2014 thì Luật bảo hiểm xã hội 2024 đã hạ mức đóng BHXH tối thiểu để hưởng lương hưu từ 20 năm xuống 15 năm nhằm khuyến khích người lao động không rút BHXH một lần.
Cách tính mức hưởng BHXH một lần
Căn cứ tại khoản 3 Điều 70 Luật bảo hiểm xã hội 2024 quy định mức hưởng BHXH một lần được tính theo số năm đã đóng và căn cứ đóng BHXH nhưng không bao gồm số tiền ngân sách nhà nước hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện, cứ mỗi năm được tính như sau:
- Bằng 1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH đối với năm đóng trước năm 2014.
Trường hợp có thời gian đóng BHXH trước và sau năm 2014 mà thời gian đóng trước năm 2014 có tháng lẻ thì những tháng lẻ đó được chuyển sang giai đoạn đóng BHXH từ năm 2014 trở đi để tính mức hưởng BHXH một lần;
- Bằng 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH đối với năm đóng từ năm 2014 trở đi;
- Trường hợp thời gian đóng BHXH chưa đủ một năm thì mức hưởng bằng số tiền đã đóng nhưng không quá 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.
Thủ tục rút bảo hiểm xã hội 1 lần
Theo Luật bảo hiểm xã hội 2024 và Quyết định 186/QĐ-BHXH hướng dẫn giải quyết thủ tục rút BHXH 1 lần như sau:
- Thành phần hồ sơ
a) Bản chính Sổ BHXH.
b) Bản chính Đơn đề nghị (Mẫu số 14-HSB)
c) Đối với người ra nước ngoài để định cư phải nộp thêm bản sao Giấy xác nhận của cơ quan có thẩm quyền về việc thôi quốc tịch Việt Nam hoặc bản dịch tiếng Việt được chứng thực hoặc công chứng một trong các giấy tờ sau đây:
– Hộ chiếu do nước ngoài cấp.
– Thị thực của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp có xác nhận việc cho phép nhập cảnh với lý do định cư ở nước ngoài.
– Giấy tờ xác nhận về việc đang làm thủ tục nhập quốc tịch nước ngoài; giấy tờ xác nhận hoặc thẻ thường trú, cư trú có thời hạn từ 05 năm trở lên của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp.
d) Trường hợp bị mắc những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như: Ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS thì có thêm trích sao/tóm tắt hồ sơ bệnh án thể hiện tình trạng không tự phục vụ được; nếu bị mắc các bệnh khác thì thay bằng Biên bản giám định mức suy giảm từ 81% KNLĐ trở lên của Hội đồng GĐYK thể hiện tình trạng không tự phục vụ được.
đ) Trường hợp thanh toán phí GĐYK thì có thêm hóa đơn, chứng từ thu phí giám định kèm theo bản chính bảng kê các nội dung giám định của cơ sở thực hiện GĐYK.
e) Bản chính Bản khai cá nhân về thời gian, địa bàn phục vụ trong Quân đội có hưởng phụ cấp khu vực (Mẫu số 04B-HBQP ban hành kèm theo Thông tư số 136/2020/TT-BQP ngày 29/10/2020) đối với người có thời gian phục vụ trong Quân đội trước ngày 01/01/2007 tại địa bàn có hưởng phụ cấp khu vực mà sổ BHXH không thể hiện đầy đủ thông tin làm căn cứ tính phụ cấp khu vực.
Đối với người lao động là công dân nước ngoài làm việc tại Việt Nam hưởng BHXH một lần: Hồ sơ như nêu tại nội dung a, b, d, đ.
- Trình tự thực hiện rút BHXH 1 lần
Bước 1. Lập, nộp hồ sơ
NLĐ lập hồ sơ cho cơ quan BHXH.
Các hình thức nộp:
-
Trực tiếp tại BHXH tỉnh hoặc Trung tâm phục vụ Hành chính công (HCC).
-
Trực tuyến qua Cổng Dịch vụ công Quốc gia hoặc Cổng BHXH điện tử (trường hợp hồ sơ giấy không chuyển đổi được sang hồ sơ điện tử thì gửi hồ sơ giấy về cơ quan BHXH qua dịch vụ bưu chính)
-
Gửi qua bưu điện
Bước 2. Cơ quan BHXH tiếp nhận hồ sơ và giải quyết theo quy định.
Bước 3. Nhận kết quả
NLĐ nhận kết quả giải quyết, gồm:
-
Quyết định về việc hưởng BHXH một lần;
-
Bản quá trình đóng BHXH;
-
Theo hình thức đăng ký nhận hồ sơ (Trực tiếp tại cơ quan BHXH/Trung tâm dịch vụ HCC các cấp hoặc qua dịch vụ bưu chính công ích hoặc qua giao dịch điện tử);
-
Tiền trợ cấp: Thông qua tài khoản cá nhân hoặc bằng tiền mặt tại cơ quan BHXH.
Lưu ý: Trường hợp ủy quyền cho người khác lĩnh thay, thực hiện theo quy định tại thủ tục “Ủy quyền lĩnh thay các chế độ BHXH, trợ cấp thất nghiệp” ban hành kèm theo Quyết định số 222/QĐ-BHXH ngày 25/02/2021 của BHXH Việt Nam./.
