Luật đầu tư năm 2020 có hiệu lực kể từ ngày 01/01/2021 đã quy định quy trình triển khai thực hiện dự án đầu tư một cách cụ thể, chi tiết và có nhiều quy định mới so với Luật đầu tư năm 2014.
- Nguyên tắc thực hiện dự án đầu tư
Bổ sung nguyên tắc thực hiện dự án đầu tư. Điều 42 Luật đầu tư năm 2020 quy định nguyên tắc thực hiện dự án đầu tư bao gồm:
- Đối với dự án đầu tư thuộc diện chấp thuận chủ trương đầu tư, việc chấp thuận chủ trương đầu tư phải được thực hiện khi nhà đầu tư thực hiện dự án đầu tư.
- Đối với dự án đầu tư thuộc diện cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư, nhà đầu tư có trách nhiệm thực hiện thủ tục cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư trước khi thực hiện dự án đầu tư.
- Nhà đầu tư có trách nhiệm tuân thủ quy định của Luật đầu tư năm 2020, pháp luật về quy hoạch đất đai, môi trường, xây dựng, lao động, phòng cháy chữa cháy, quy định khác của pháp luật có liên quan, văn bản chấp thuận chủ trương đầu tư (nếu có) và giấy chứng nhận đăng ký đầu tư (nếu có) trong quá trình triển khai dự án đầu tư.
Các nguyên tắc này là các quy định bắt buộc các nhà đầu tư phải tuân thủ một cách nghiêm ngặt. Nếu không đảm bảo các quy định này thì các nhà đầu tư sẽ không được triển khai và thực hiện dự án đầu tư.
- Dự án đầu tư gồm nhiều giai đoạn
Bổ sung trường hợp dự án đầu tư gồm nhiều giai đoạn thì việc ký quỹ sẽ được nộp, hoàn trả tương ứng từng giai đoạn thực hiện dự án đầu tư.
Khoản 2 Điều 43 Luật đầu tư năm 2020 quy định bổ sung trường hợp dự án đầu tư gồm nhiều giai đoạn thì việc ký quỹ sẽ được nộp, hoàn trả tương ứng từng giai đoạn thực hiện dự án đầu tư. Quy định này giúp cho nhà đầu tư giảm tải được gánh nặng tài chính trong quá trình thực hiện dự án.
- Gia hạn thời hạn hoạt động của dự án đầu tư
Bổ sung trường hợp gia hạn thời hạn hoạt động của dự án đầu tư. Khoản 2 Điều 44 Luật đầu tư năm 2020 quy định bổ sung trường hợp gia hạn thời hạn hoạt động của dự án đầu tư.
Khi hết thời hạn hoạt động của dự án đầu tư mà nhà đầu tư có nhu cầu tiếp tục thực hiện dự án đầu tư và đáp ứng điều kiện theo quy định của pháp luật thì được xem xét gia hạn thời hạn hoạt động của dự án đầu tư nhưng không quá thời hạn tối đa theo quy định tại Khoản 1, Khoản 2 Điều 44 Luật đầu tư năm 2020.
Tuy nhiên, có 2 trường hợp không được phép gia hạn gồm:
- Dự án đầu tư sử dụng công nghệ lạc hậu, tiềm ẩn nguy cơ gây ô nhiễm môi trường, thâm dụng tài nguyên;
- Dự án đầu tư thuộc trường hợp nhà đầu tư phải chuyển giao không bồi hoàn tài sản cho Nhà nước Việt Nam hoặc bên Việt Nam.
- Chuyển nhượng dự án đầu tư
Bổ sung điều kiện cho phép chuyển nhượng dự án đầu tư. Điểm e Khoản 1 Điều 46 Luật đầu tư năm 2020 quy định bổ sung điều kiện cho phép chuyển nhượng dự án đầu tư.
Theo đó, điều kiện để được bổ sung là khi chuyển nhượng dự án đầu tư, ngoài việc thực hiện theo quy định tại điều này, doanh nghiệp nhà nước có trách nhiệm thực hiện theo quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp, trước khi thực hiện việc điều chỉnh vào dự án đầu tư.
Việc bổ sung các quy định này là rất hợp lý vì nhiều doanh nghiệp nhà nước cũng tiến hành chuyển nhượng dự án của mình cho các nhà đầu tư khác. Việc chuyển nhượng này tác động trực tiếp đến việc sử dụng nguồn vốn nhà nước đầu tư vào trong dự án nên để tránh thất thoát, ảnh hưởng đến nguồn vốn nhà nước thì buộc phải tiến hành các bước theo đúng quy định về quản lý, sử dụng nguồn vốn nhà nước.
- Chấm dứt hoạt động của dự án đầu tư
Bổ sung trường hợp chấm dứt hoạt động của dự án đầu tư, việc chấm dứt có thể là một phần hoặc toàn bộ. Khoản 2 Điều 48 Luật đầu tư năm 2020 quy định bổ sung trường hợp chấm dứt hoạt động của dự án đầu tư bao gồm:
- Nhà đầu tư không ký quỹ hoặc không có bảo lãnh nghĩa vụ ký quỹ theo quy định của pháp luật đối với dự án đầu tư không thuộc diện bảo đảm dự án đầu tư.
- Nhà đầu tư thực hiện hoạt động đầu tư trên cơ sở giao dịch dân sự giả tạo theo quy định của pháp luật về dân sự.
- Theo bản án, quyết định của Tòa án, phán quyết trọng tài.
Quy định này đảm bảo sự thống nhất, logic giữa pháp luật đầu tư cũng như thống nhất với nguyên tắc chung trong pháp luật dân sự về giao dịch dân sự giả tạo.
Như vậy, Luật đầu tư năm 2020 đã quy định quy trình triển khai dự án đầu tư một cách cụ thể và chi tiết. Các nhà đầu tư cần nắm rõ các quy định của pháp luật để triển khai dự án đầu tư của mình đúng và nhanh gọn nhất./.