Ngày 16/6/2025, Quốc hội chính thức thông qua Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2025 (Luật số 72/2025/QH15), tạo nền tảng pháp lý cho việc tiếp tục triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp: cấp tỉnh và cấp xã.
Trong bối cảnh đó, Bộ Nội vụ đã ban hành “Cẩm nang chính quyền địa phương cấp xã”, nhằm hỗ trợ cán bộ, công chức cấp xã nắm vững quy định pháp luật và nâng cao năng lực thi hành công vụ.
Nội dung chính của Cẩm nang
Tài liệu này được cấu trúc thành 6 phần, bao gồm:
- Những vấn đề chung về tổ chức và hoạt động của chính quyền cấp xã.
- Cơ cấu, chức năng, nhiệm vụ của Hội đồng nhân dân cấp xã.
- Vai trò, quyền hạn, trách nhiệm của Ủy ban nhân dân cấp xã.
- Quy định chuyển tiếp liên quan đến tổ chức và hoạt động của mô hình hai cấp chính quyền địa phương.
- Các câu hỏi thực tiễn thường gặp trong quá trình vận hành chính quyền địa phương.
- Phụ lục: Phân cấp, phân quyền, mẫu biểu, và danh mục văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn thi hành.
Cẩm nang được xây dựng với mục tiêu thực tiễn, dễ hiểu, dễ tra cứu, giúp cụ thể hóa chức trách, quyền hạn, và mối quan hệ công tác giữa các vị trí trong chính quyền cấp xã, từ đó tăng cường hiệu quả trong xử lý công việc và giải quyết yêu cầu của người dân, doanh nghiệp tại địa phương.
Luật sư Khuất Tuấn Dương – Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội nhận định: Việc ban hành Cẩm nang này là bước đi kịp thời trong quá trình cụ thể hóa các quy định mới của Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2025. Trong bối cảnh tổ chức chính quyền hai cấp được mở rộng, cấp xã đóng vai trò là ‘tế bào vận hành’ gần dân nhất, trực tiếp tiếp nhận, xử lý phản ánh, khiếu nại, và cung cấp dịch vụ hành chính công. Một khi cán bộ cấp xã nắm vững quy định pháp luật, hiểu đúng vai trò, quyền hạn của mình, thì mới đảm bảo việc thực thi pháp luật được thống nhất và hiệu quả.
Cũng theo Luật sư Khuất Tuấn Dương: Cẩm nang không chỉ là tài liệu hướng dẫn nghiệp vụ, mà còn là công cụ giúp chuẩn hóa quy trình xử lý công việc hành chính, góp phần phòng ngừa rủi ro pháp lý và hạn chế sai phạm trong hoạt động quản lý nhà nước ở cơ sở.
“Trong quá trình tư vấn, chúng tôi nhận thấy nhiều vụ việc khiếu kiện, tranh chấp giữa người dân và chính quyền cấp xã xuất phát từ việc cán bộ địa phương chưa nắm vững quy định pháp luật. Cẩm nang này, nếu được áp dụng đúng cách, sẽ giúp giảm thiểu đáng kể tình trạng trên,” Luật sư Dương nhấn mạnh.
Tài liệu thiết yếu trong đào tạo và quản trị công vụ
Ngoài việc hỗ trợ thi hành luật, Cẩm nang chính quyền cấp xã còn được xem là tài liệu trọng tâm trong công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, đặc biệt là những cán bộ mới được bổ nhiệm hoặc chuyển công tác về địa phương. Cách trình bày rõ ràng, hệ thống hóa theo từng chủ đề pháp lý cũng là điểm mạnh giúp người sử dụng dễ tiếp cận và ứng dụng.
Công ty Luật TNHH KHD luôn đồng hành cùng đội ngũ cán bộ công quyền và cộng đồng doanh nghiệp trong việc cập nhật, phân tích và ứng dụng các quy định pháp luật mới. Quý khách hàng có nhu cầu tư vấn pháp luật hành chính, xử lý khiếu nại, khiếu kiện đối với quyết định hành chính, hành vi hành chính của chính quyền địa phương, vui lòng liên hệ với chúng tôi 0965679698 để được hỗ trợ chuyên sâu./.
