Ngày 01/7/2025, Luật Cán bộ, công chức số 80/2025/QH15 chính thức có hiệu lực với nhiều thay đổi quan trọng về tổ chức, quản lý và chế độ công vụ, thể hiện định hướng cải cách mạnh mẽ theo tinh thần các nghị quyết của Đảng về xây dựng đội ngũ cán bộ chuyên nghiệp, liêm chính, phụng sự.
- Thống nhất chế độ công vụ từ Trung ương đến cấp xã
Luật mới xóa bỏ ranh giới giữa công chức cấp xã với cấp tỉnh, tiến tới xây dựng một nền công vụ liên thông, đồng bộ, thống nhất trên toàn quốc. Những cán bộ, công chức cấp xã nếu đủ điều kiện về trình độ đào tạo sẽ được chuyển sang chế độ công chức theo quy định mới mà không bị ràng buộc bởi tiêu chuẩn ngạch hay thời gian công tác trước đây.
Luật sư Khuất Tuấn Dương nhận định: Đây là bước đột phá trong thể chế, tạo hành lang pháp lý cho việc huy động và sử dụng nhân lực hiệu quả hơn ở cơ sở, đồng thời giảm thiểu phân biệt và bất cập kéo dài giữa các cấp hành chính.
- Quản lý công chức theo vị trí việc làm
Phương thức quản lý được chuyển đổi sang dựa trên vị trí việc làm thay vì ngạch, bậc truyền thống. Việc tuyển dụng, bổ nhiệm, đào tạo, đánh giá đều dựa trên yêu cầu cụ thể của từng vị trí. Ba nhóm vị trí chính gồm: lãnh đạo – quản lý, chuyên môn – nghiệp vụ, và hỗ trợ – phục vụ.
Đặc biệt, thi nâng ngạch bị loại bỏ, thay vào đó là cơ chế bố trí vào ngạch tương ứng với vị trí. Điều này kỳ vọng giảm thủ tục hành chính, đồng thời gắn trách nhiệm với kết quả đầu ra của công vụ.
- Tuyển dụng công chức: Không còn chế độ tập sự
Người trúng tuyển phải đáp ứng ngay yêu cầu vị trí công việc và được xếp ngạch công chức tương ứng mà không phải qua tập sự. Luật không còn quy định kiểm định chất lượng đầu vào ở cấp quốc gia, thể hiện quan điểm phân cấp mạnh mẽ trong tuyển dụng, tăng tính chủ động của các bộ, ngành, địa phương.
- Cơ chế thu hút nhân tài vào khu vực công
Hai nhóm đối tượng được hưởng chính sách thu hút, trọng dụng là:
- Nguồn nhân lực chất lượng cao
- Người có tài năng trong hoạt động công vụ
Cơ quan nhà nước có thể ký hợp đồng ngoài biên chế với doanh nhân, chuyên gia, luật sư giỏi… để thực hiện các nhiệm vụ cụ thể, đặc biệt ở các vị trí lãnh đạo hoặc chuyên môn cao.
Theo Luật sư Khuất Tuấn Dương, đây là cơ hội lớn để khu vực công tiếp cận và tận dụng chất xám từ khu vực tư, góp phần làm “mềm hóa” biên chế nhưng lại “chuyên sâu hóa” về năng lực thực thi.
- Cụ thể hóa đạo đức và chuẩn mực công vụ
Luật đưa ra quy định rõ ràng hơn về đạo đức, chuẩn mực hành vi và trách nhiệm phụng sự của cán bộ, công chức, đồng thời bảo vệ những người dám nghĩ, dám làm, dám đổi mới vì lợi ích chung.
Trường hợp có thiệt hại do đổi mới theo đúng chủ trương và pháp luật, công chức có thể được xem xét miễn, giảm trách nhiệm, thể hiện tính nhân văn và hỗ trợ tư duy đổi mới.
- Đánh giá công chức bằng KPI định lượng
Hiệu quả công việc được đo lường thông qua chỉ số định lượng (KPI) gắn với tiến độ, sản lượng, chất lượng sản phẩm công vụ. Kết quả đánh giá này làm căn cứ để thưởng, tăng thu nhập hoặc sàng lọc những người không đáp ứng yêu cầu ra khỏi bộ máy.
Đồng thời, người đứng đầu cơ quan chịu trách nhiệm trong việc đánh giá, sử dụng công chức đúng với năng lực và vị trí.
- Bỏ hình thức giáng chức và hạ bậc lương
Luật loại bỏ giáng chức và không còn hạ bậc lương như là hình thức xử lý kỷ luật, tạo sự đồng bộ giữa kỷ luật hành chính với kỷ luật Đảng, đồng thời phù hợp với cách đánh giá dựa trên kết quả công việc.
- Đẩy mạnh ứng dụng chuyển đổi số trong công vụ
Một nội dung mới đáng chú ý là yêu cầu công chức phải có nghĩa vụ ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số trong thực thi công vụ. Luật quy định rõ về việc xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về công chức, hồ sơ điện tử, cập nhật thường xuyên và đồng bộ giữa các cấp.
- Gắn kết pháp luật với thực tiễn quản trị
Luật Cán bộ, công chức số 80/2025/QH15 thể hiện rõ nỗ lực thể chế hóa Nghị quyết số 57-NQ/TW và Nghị quyết số 66-NQ/TW của Bộ Chính trị, đưa những định hướng lớn vào cuộc sống thông qua hệ thống pháp luật thực chất, khả thi, có tính khả dụng cao.
Luật sư Khuất Tuấn Dương nhấn mạnh: Luật Cán bộ, công chức năm 2025 không chỉ thay đổi kỹ thuật lập pháp mà còn phản ánh một tư duy đổi mới sâu sắc trong quản trị nhà nước – hướng đến nền công vụ tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả và gắn với kết quả. Đây là tiền đề pháp lý quan trọng để sàng lọc, nâng tầm đội ngũ công chức và thúc đẩy nền hành chính công khai, minh bạch.
Cần tư vấn chuyên sâu về các quy định mới trong Luật Cán bộ, công chức năm 2025? Hãy gọi ngay 0965679698 – đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm của Công ty Luật TNHH KHD luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn một cách hiệu quả và chính xác./.
