Tài khoản thanh toán là một loại của tài khoản ngân hàng bao gồm tài khoản tiết kiệm, tài khoản tiền gửi, tài khoản thanh toán…được chia theo mục đích sử dụng. Khách hàng dùng tài khoản này để gửi tiền vào và ủy quyền quản lý cho ngân hàng.
Nếu có nhu cầu sử dụng số tiền gửi đó, ngân hàng sẽ trực tiếp thực hiện các dịch vụ như thanh toán hóa đơn, chuyển khoản, thậm chí rút tiền mặt. Thông thường loại tài khoản này để nhận lương hoặc thực hiện các giao dịch kinh doanh, chi tiêu sinh hoạt mà không cần phải rút tiền, đảm bảo an toàn cho tài chính của khách hàng.
Tài khoản thanh toán
Luật các tổ chức tín dụng quy định một trong ba hoạt động ngân hàng là “cung ứng dịch vụ thanh toán qua tài khoản”.
“Cung ứng dịch vụ thanh toán qua tài khoản” là việc cung ứng phương tiện thanh toán, thực hiện dịch vụ thanh toán séc, lệnh chi, ủy nhiệm chi, nhờ thu, ủy nhiệm thu, thẻ ngân hàng, thưu tín dụng và các dịch vụ thanh toán khác cho khách hàng thông qua tài khoản của khách hàng.
“Tài khoản thanh toán là tài khoản tiền gửi không kỳ hạn của khách hàng mở tại ngân hàng để sử dụng các dịch vụ thanh toán do ngân hàng cung ứng”. Như vậy, “tài khoản thanh toán” gồm có 3 yếu tố là tài khoản, tiền gửi không kỳ hạn và để sử dụng vào mục đích toán.
Theo quy định của Luật các tổ chức tín dụng, công ty tài chính, công ty cho thuê tài chính và các tổ chức tín dụng phi ngân hàng khác không được thực hiện việc “cung ứng các dịch vụ thanh toán qua tài khoản của khách hàng” tức là không được mở tài khoản thanh toán cho khách hàng. Chẳng hạn như pháp luật quy định rõ “tổ chức tài chính vi mô không được mở tài khoản thanh toán cho khách hàng”. Tuy nhiên, khách hàng vẫn có thể gửi tiền nhằm mục đích thanh toán tại tổ chức tài chính vi mô.
Việc mở và sử dụng tài khoản thanh toán
Tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán phải xây dựng quy trình nội bộ về mở, sử dung tài khoản thanh toán và duy trì số dư tối thiểu trên tài khoản thanh toán. Hướng dẫn, thông báo công khai để khách hàng biết và giải đáp, xử lý kịp thời các thắc mắc, khiếu nại trong quá trình mở và sử dụng tài khoản thanh toán.
- Người từ đủ 15 đến chưa đủ 18 tuổi được quyền mở tài khoản thanh toán nếu như người lao động có hợp đồng lao động theo quy định của Bộ luật lao động năm 2019 hay có tài sản riêng bảo đảm thực hiện nghĩa vụ trong việc sử dụng thẻ.
- Người chưa đủ 15 tuổi và người hạn chế năng lực hành vi dân sự, người mất năng lực hành vi dân sự, người mất năng lực hành vi dân sự được mở tài khoản thanh toán thông qua người đại diện theo pháp luật. Người có khó khăn trong nhận thức và làm chủ hành vi được mở tài khoản thanh toán thông qua người giám hộ.
- Đối với việc mở tài khoản thanh toán, khách hàng lập hồ sơ theo quy định, nộp trực tiếp hoặc gửi qua đường bưu chính hoặc phương tiện điện tử đến ngân hàng.
- Ngân hàng đối chiếu kiểm tra đảm bảo các giấy tờ trong hồ sơ đầy đủ, hơp pháp và phải gặp mặt trực tiếp.
- Trường hợp cá nhân ở nước ngoài, ngân hàng không thể gặp mặt trực tiếp hoặc khách hàng là pháp nhân không phải gặp mặt trực tiếp người đại diện hợp pháp của chủ tài khoản sự chính xác về chủ tài khoản sự chính xác về dấu (nếu có) và chữ ký của người đại diện hợp pháp của chủ tài khoản trên hợp đồng mở, sử dụng tài khoản thanh toán.
Từ năm 1994 đến nay, phạm vi điều chỉnh của pháp luật về tài khoản vẫn là “mở và sử dụng tài khoản tiền gửi” (trong đó có tài khoản thanh toán). Trên đây là những quy định của pháp luật về tài khoản thanh toán, cá cá nhân, tổ chức nên chú ý để thực hiện các giao dịch theo quy định của pháp luật.
